Өлкәннәр өчен оештырылган “кайнар линия”дә яңгыраган сорауларга җаваплар

   Бу хакта газета укучыларга алдан ук хәбәр ителгән иде. Өлкәннәр белгечләргә үзләрен борчыган барлык сораулар белән мөрәҗәгать итә алды. Сорауларны редакциягә алданрак тапшырырга да мөмкин булды. Аларга районның сәламәтлек саклау, социаль яклау, Пенсия фонды идарәсе, салым инспекциясе белгечләре җавап бирде. Аеруча еш кабатлана торган кайбер сорауларны һәм аларга җавапларны сезнең игътибарыгызга тәкъдим итәбез.

Валентина ИСАЕВА, Кошки авы­лы: Мин авылыбыз пенсионерлары исеменнән рәхмәт сүзләре җиткерергә дип шылтыратам. Авыл мәдәният йор­тында Өлкәннәр көне уңаеннан бик матур кичә оештырылды. Без өлкәннәр өчен мул чәй табыны әзерләнгән иде. Күңелле концерт та күрсәттеләр. Рай­оннан оста баянчы Марс Ибраһимовны да чакырганнар иде. Ул берсеннән- берсе матур көйләр уйнап күңелебезне күтәрде. Бу кичәне оештырып безгә бәйрәм ясаган мәдәният йорты җитәкчесе Татьяна Матвеевага һәм Марс Ибраһимовка барлык өлкәннәр исеменнән зур рәхмәт.

Рәшит МОСТАФИН, Әхмәт авы­лы: Мин биш ел инде пенсиядә. Лаеклы ялга чыкканнан бирле милеккә салым түләткәннәре юк иде. Ә быел нигәдер салым түләргә кәгазь килде. Шуңа ачы­клык кертә алмассызмы?

Наталья ГОЛУБЕВА, Россия Фе­дераль салым службасының ТР 12 нче районара инспекциясе баш дәүләт са­лым инспекторы:

– Россия Салым кодексының 407 маддәсе нигезендә пенсионерлар бер объектка милек салымына ташла­мага хокуклылар. Бу торак йорт, фа­тир, бүлмә, гараж булырга мөмкин. Законның шушы маддәсе нигезендә сезнең милеккә салым яңадан исәпләнде. Сезгә, Рәшит Хаҗипович, милек салымын түләргә кирәкми.

Людмила МОРОЗОВА, Юхмачы авылы: Ирем өч ел элек вафат булгач, мин аның пенсиясен алдым. Күп бала­лы аналарның пенсиясенә балалары өчен өстәмә түләү кертелүе хакында закон чыккач, Пенсия фондының рай­он идарәсенә мөрәҗәгать иткән идем. Мин бит биш бала тәрбияләп үстердем. Әмма мөрәҗәгатем нәтиҗәсез калды. Әллә бу закон бөтен кешегә дә кагыл­мыймы?

Рәис ГАЛЛӘМОВ, Пенсия фондының район идарәсе җитәкчесе:

–“Иминият пенсияләре ту­рында” федераль законның 15 маддәсе 12 бүлеге нигезендә, гари­за буенча пенсия күләмен санаганда иминиятләштерелмәгән чорлар, шул исәптән ата-ананың берсенең баланы яшь ярымга кадәр караган вакыты өчен өстәмә баллар исәпкә алына. Беренче баланы тулы календарь ел караган өчен – 1,8 балл, икенче баланы тулы кален­дарь ел караган өчен – 3,6 балл, өченче һәм дүртенче баланы тулы календарь ел караган өчен – 5,4 балл билгеләнә.

Эшләү чоры баланы 1,5 яшькә кадәр карау вакыты белән бергә туры килгән очракта, пенсионерның шәхси гариза­сы нигезендә әлеге чорларның берсе сайлап алына: я стаж коэффициентын билгеләү өчен бала карау вакыты эш ва­кыты буларак санала, яисә эшләү чоры стаждан алып ташлана һәм бала туган көннән алып аңа яшь ярым тулганга кадәр вакыт өстәмә коэффициентлар төсендә исәпкә алына.

Хөрмәтле Людмила Михайловна, балаларыгызны яшь ярымга кадәр ка­рау чорын өстәмә баллар итеп исәпләп (бу чорны гомуми стажыгыздан алып ташлап) иминият пенсиягезне яңадан санау сезнең өчен отышлы түгел.

Рузалия БУБИКОВА, Түбән Әлки авылы: Авыруым буенча мин даи­ми төстә Казанга табибка күренергә йөрим. Ә моның өчен ТТГ, Т-3, Т-4 кан анализы нәтиҗәләре кирәк. Моңа кадәр әлеге анализларны мин түләүле төстә район үзәк хастаханәсендә тап­шыра идем. Болай уңайлы иде. Әмма быел июньдә ни сәбәпледер анализ­лар алуны туктаттылар. Хәзер моның өчен Казанга барырга туры килә. Бер генә тапкыр да түгел, чөнки анализ нәтиҗәләре берничә көннән соң гына әзер була. Ә аннары тагын табибка ба­расы. Өлкән яшьтәге авыру кешегә бу ансат түгел бит. Зинһар, әлеге анализ­ларны кабат үзебезнең хастаханәдә тапшыру мөмкинлеге тудырылсын иде. Бу мәсьәләнең уңай хәл ителәсенә ышанып калам.

Шундый ук гозер белән Базарлы Ма­тактан да өлкән яшьтәге ханым шыл­тыратты. Ул үзенең күп пенсионерлар соравы буенча мөрәҗәгать итүен әйтте, әлеге кан анализларын районда тап­шыру мөмкинлеген булдыруны сорады.

Светлана ОДУШКИНА, Базарлы Матак район үзәк хастаханәсе баш табибы:

–Район үзәк хастаханәсендә гор­моннарга анализга кан алу техник сәбәпләр аркасында вакытлыча тук­татылды. 2019 елның гыйнварыннан башлап бу эш поликлиника шартла­рында яңадан башкарылачак. Өстәмә мәгълүматны соңрак хәбәр итәрбез.

Ришат АЛИМОВ, Базарлы Матак авылы: Мин хатыным тәрбиясендә (иждивениесендә) торам. Үземнең пен­сиям 9200 сум, ә җәмәгатем 15200 сум ала. Минем хәлдәгеләргә пенсиягә ком­пенсация түләнә, дип ишеткән идем. Ул миңа тиеш микән, моның өчен нинди белешмәләр кирәк?

Рәис ГАЛЛӘМОВ, Пенсия фондының район идарәсе җитәкчесе:

– 400 нче Федераль закон (28.12.2013 ел) нормалары нигезендә, хезмәткә сәләтсез гаилә членының аны туенды­ручы тәрбиясендә (иждивениесендә) булу фактын раслау өчен туендыручы белән тәрбиядәге гаилә әгъзасының керемнәре арасындагы аерма пенсионерның Татарстан Республи­касында билгеләнгән яшәү мини­мумыннан (2018 елда – 8232,00 сум) зуррак булырга тиеш. Шуннан чыгып тәрбиядәге кешегә матди ярдәм сумма­сы билгеләнә. Ул пенсионерның яшәү минимумы күләменнән кимрәк булма­ска тиеш.

Ә сезнең очракта, Ришат Галимо­вич, хатыныгызның һәм сезнең пенсия күләме арасындагы аерма Татарстанда­гы пенсионерның яшәү минимумын­нан кечерәк. Димәк, сезнең хатыныгыз иждивениесендә булу факты раслан­мый.

Иждивениедә булу факты элегрәк билгеләнгән кешеләр (ягъни әлеге гра­жданнар туендыручы сыйфатында да, тәрбиядәге кеше сыйфатында да карал­ды) мөрәҗәгать иткәндә, матди ярдәм бүтәнчә исәпләнә. Моның белән бәйле рәвештә һәр мөрәҗәгать буенча Пен­сия фонды иждивениедә булу фактын индивидуаль билгели.

Нәзирә ВӘЛИЕВА, Түбән Әлморза авылы: Минем пенсиям бик кечкенә. Аны арттыру мөмкинлеге юкмы икән?

Рәис ГАЛЛӘМОВ, Пенсия фондының район идарәсе җитәкчесе:

–Хөрмәтле Нәзирә апа! Киләсе елның гыйнварыннан пенсия систе­масына үзгәрешләр кертү турында­гы закон көченә керә. Аның буенча авыл хуҗалыгында 30 ел хезмәт стажы булган эшләмәүче пенсионерларның пенсиясенә өстәмә түләнәчәк. Сез әлеге категориягә туры киләсез, димәк, пенсиягез артачак.

Люция Низамиева язып алды.